Będąc w sklepie spożywczym, z pewnością nieraz natrafiliście na półkę z olejami roślinnymi. Na ogół w tej części marketu spędzamy stosunkowo mało czasu. Wchodzimy w odpowiedni regał, wybieramy standardowy olej do smażenia i wychodzimy. Standardowy olej. No właśnie. Jaki to ten standardowy? Jakiego oleju używacie na co dzień w swojej kuchni? Rzepakowego? A może słonecznikowego? I dlaczego istnieje tak wiele różnych rodzajów?
Oleje
Rodzaje olejów roślinnych
Oleje roślinne kategoryzujemy w zależności od nasion z których pochodzą. Do najczęściej spotykanych należą:
- Olej rzepakowy
- Olej słonecznikowy
- Olej kokosowy
- Oliwa z oliwek
Na sklepowej półce znajdziemy również te mniej popularne, jak:
- Olej z awokado
- Olej z orzechów włoskich
- Olej lniany
- Olej sezamowy
- Olej pistacjowy
- Olej migdałowy
- Olej ryżowy
- Olej z czarnuszki
- Olej z pestek dyni
- Olej z pestek winogron
Po co tyle różnych olejów, jeżeli na co dzień używamy jednego, uniwersalnego? Czy w ogóle istnieje taki jeden uniwersalny i idealny olej do wszystkiego? Odpowiedź niestety brzmi - nie.
Który olej do czego
Jeśli nie istnieje jeden, uniwersalny olej do wszystkiego, czym powinniśmy się kierować dobierając tłuszcze roślinne? Przede wszystkim przeznaczeniem. Inny olej posłuży nam jako dodatek do sałat - podawany na zimno, a zdecydowanie inny będzie odpowiedni do smażenia czy też pieczenia w wysokiej temperaturze.
Oleje roślinne możemy podzielić na dwie główne kategorie:
- Oleje nierafinowane
- Oleje rafinowane
Oleje nierafinowane
Są to oleje, które nie zostały poddane działaniu wysokiej temperatury, innymi słowy są tłoczone na zimno, dzięki czemu zawierają dużo więcej wartościowych składników odżywczych. Oleje nierafinowane są świetnym dodatkiem do dań na zimno - jak np. sałaty. Zawierają mnóstwo cennych witamin, są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6, a także niezwykle korzystnie wpływają na funkcjonowanie organizmu. Do bardzo zdrowych olejów nierafinowanych należą: oliwa extra virgin, olej z orzechów włoskich, olej z awokado, olej ryżowy. Niestety oleje nierafinowane mają dużo niższą temperaturę dymienia, dlatego też, nie powinno się ich stosować w wysokich temperaturach.
Oleje rafinowane
Oleje rafinowane są na ogół tańsze od tych pierwszych. Rafinacja to innymi słowy oczyszczanie, oddziaływanie na olej wysoką temperaturą, co prowadzi do pozbawienia go smaku, zapachu, koloru, a także wpływa na wydłużenie jego przydatność do spożycia. Rafinacja oddziałuje także na wartości odżywcze oleju, przez co jest on mniej dobroczynny niż olej nierafinowany. Czy zatem nie powinniśmy w ogóle sięgać po taki rodzaj oleju? Oleje rafinowane mimo, iż zawierają znacznie mniej odżywczych składników, mają inne zastosowanie. Nadają się do wysokich temperatur - czyli są świetne zarówno do smażenia jak i pieczenia. Dzięki wysokiej temperaturze dymienia, nie wydzielają szkodliwych dla naszego organizmu substancji. Powinniśmy jednak pamiętać, aby przy wyborze oleju rafinowanego brać pod uwagę również jego wysoką zawartością nasyconych i jednonienasyconych kwasów tłuszczowych.
Który olej wybrać do smażenia i pieczenia w wysokiej temperaturze?
- Masło (bardzo krótkie smażenie)
- Oliwa z oliwek rafinowana (krótkie smażenie)
- Olej rzepakowy rafinowany (krótkie smażenie)
- Masło klarowane (długie smażenie)
- Olej kokosowy rafinowany (długie smażenie)
- Olej ryżowy rafinowany (długie smażenie i pieczenie w wysokiej temperaturze)