Trylogia „Wojna i miłość” to saga rodzinna, w której Jolanta Maria Kaleta w niebanalny sposób łączy fikcję literacką, wraz z prawdziwą historią własnej rodziny. Autorka, oprócz bycia pisarką, jest emerytowaną nauczycielką historii, a w powyższych powieściach nienachalnie przybliża czytelnikowi burzliwe wydarzenia wieku XX. Każdy z poszczególnych tomów trylogii nosi podtytuł, oznaczający czyja historia będzie w danej książce dominująca, ale niejedyna, ponieważ przeplata się w nich wiele wątków.
Wojna i miłość
Tom 1 „Wojna i miłość. Katarzyna i Igor”
Pierwsza część sagi rozpoczyna się tuż przed wybuchem Wielkiej Wojny, czyli I wojny światowej. W 1913 roku, podczas balu, młoda szlachcianka Katarzyna Jaxa – Rawecka zakochuje się, z wzajemnością, w rosyjskim poruczniku Igorze Kaledinie. Pomimo szczerego uczucia, rodzina dziewczyny, nie zgadza się na jej ślub z wrogiem – zaborcą, obawiając się hańby, jaką okryłaby ich nazwisko. Życie Katarzyny zostaje wywrócone do góry nogami, kiedy orientuje się, że jest w ciąży, a ojciec jej dziecka wyjechał, aby walczyć na froncie. W efekcie decyduje się wyjść za mąż, za zakochanego w niej od dawna, sporo starszego lekarza, z którym wyjeżdża z rodzinnej miejscowości. Wtedy też dosięgają ich trudy wojny, a w ciągu czterech długich wojennych lat, Katarzyna ze szlachcianki musi przeobrazić się w stateczną doktorową, później matkę, sanitariuszkę, wdowę, nieraz mając nadzieję, że nie dożyje już kolejnego dnia.
Ta część zdecydowanie przypadnie do gustu osobom, które oprócz czytania długich powieści, kochają historię, ponieważ autorka, często z detalami, opisuje broń, przy pomocy której toczyły się walki, pola bitew, ich przywódców, czy polityków, rządzących w latach 1914 – 1918.
Tom 2 „Wojna i miłość. Andrzej i Halina”
W kolejnym tomie trylogii bohaterowie muszą zmierzyć się z najtragiczniejszym czasem w dziejach ludzkości – II wojną światową. Tytułowy Andrzej, to pierworodny syn Katarzyny i Igora, młody mężczyzna, który starając się ochronić przed okupantem swoją sąsiadkę – Żydówkę Halinę, wyjeżdża wraz nią z rodzinnego Krakowa do Przemyśla. Jednak szybko okazuje się, że nigdzie nie uda im się uniknąć wojennej zawieruchy, dlatego podejmują decyzję o powrocie do domu. Sytuacja ta, pozwala im się do siebie tak mocno zbliżyć, że nie wyobrażają już sobie życia oddzielnie.
Jolanta Maria Kaleta, za pomocą postaci Haliny, opisuje los młodej Żydówki, która została na świecie bez rodziny, a która musi każdego dnia walczyć o siebie. Autorka przedstawia codzienne sytuacje w getcie z perspektywy jego mieszkańca: walkę o leki, jedzenie, ludzkie zezwierzęcenie, wywózki do obozów koncentracyjnych, aż po ostateczną likwidację getta.
Obok wciągającej historii miłosnej Andrzeja i Haliny, poznajemy również inne postacie, których tragiczne losy potrafią do głębi wstrząsnąć czytelnikiem. Autorka opisuje wielu młodych walczących bohaterów, stawiających bierny i czynny opór Niemcom, trudniących się działalnością konspiracyjną oraz tych, próbujących na nowo ułożyć swoje życie w wojennej rzeczywistości. Z drugiej strony, przybliża również losy osób, które zdecydowały się na kolaborację z wrogiem, jakie były ich cele i motywacje.
Tom 3 „ Wojna i miłość. Wiktor i Hanka”
W ostatnim tomie powieści bohaterowie zostają osadzeni w czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, a tłem dla przedstawianych wydarzeń są przede wszystkim lata 1968 oraz 1981. Tytułowy Wiktor jest synem Andrzeja i Haliny, w którego żyłach płynie krew niepokornej babki Katarzyny. Jego buntownicza natura przejawia się w studenckiej działalności antyrządowej i uczestnictwie w strajkach i manifestacjach w rodzinnym Wrocławiu. Do swojego aktywizmu szybko przekonuje również Hankę – studentkę historii sztuki, którą przypadkiem poznaje na przystanku autobusowym. Właściwie z miejsca zakochują się w sobie, tworząc udany związek.
Historia ich miłości nie jest jednak sielanką, o czym autorka informuje czytelnika już na początku książki, ponieważ, w odróżnieniu od poprzednich części, tom ten jest napisany dwutorowo: w teraźniejszości przedstawia rok 1981, zaś na zasadzie wspomnień przywołuje wydarzenia, mające miejsce w 1968 roku.
Jolanta Maria Kaleta wyposaża czytelnika w wiedzę o czasach, które opisuje. Do powyższego tomu dołącza „Peerelowski słowniczek”, objaśniający słownictwo typowe dla tego okresu. Podobnie jak w całej sadze, część trzecia stanowi obiektywny opis dla czasów, w których przyszło żyć bohaterom, sporo miejsca poświęcając ówczesnym problemom społecznym: braku towarów na półkach sklepowych, jedzeniu na kartki, cenzurze i braku wolności słowa.
