Oryginalnie ścieżkę Hatha Jogi, czyli głównego nurtu Jogi dominującego na Zachodzie, stanowi siedem grup praktyk: Śodhana (sześć rytuałów oczyszczania), Dridhata (asana – wzmocnienie ciała), Sthairjam (mudra i bandha – postawa stabilności), Dhairjam (Pratjahara – cierpliwość i wytrwałość), Laghwan (Pranajama – lekkość, wnikliwość), Pratjakszam (Dharana/Dhjana – wrażliwość), Samadhi (odosobnienie).
Hatha Joga
Hatha Joga w znacznej mierze kładzie nacisk na ezoteryczne aspekty jogi, walkę z chorobą czy zwycięstwo nad śmiercią. Istotnym jest również przestrzeganie moralnych zasad, a także osiąganie stanu głębokiej medytacji.
Czym jest Hatha Joga?
Hatha Joga to najbardziej tradycyjna joga indyjska. Na zachodzie głównym sposobem nauczania tego stylu jogi, jest praca z ciałem, ograniczająca się do ćwiczeń fizycznych, często polegających na wykonywaniu poszczególnych asan. Jest to okrojone podejście, które odchodzi od filozoficznego i ezoterycznego aspektu indyjskiej jogi. Hatha Joga to bardzo obszerny temat, za sprawą czego, niewiele źródeł informacyjnych opisuje go szczegółowo. Poszukując wiadomości na temat Hatha Jogi i jej elementów składowych, raczej trafimy na wzmiankę dotyczącą asan i pranajamy i czasami kriji.
Asany – Pozycje jogiczne
Asany to pozycje jogiczne, które wzmacniają i uzdrawiają ciało, pozwalają na osiągnięcie wewnętrznego spokoju, równowagi psychicznej i emocjonalnej. W jodze wyróżnia się aż 84 różne pozycje. Asany odgrywają ważną rolę w procesach wewnętrznych – oddziałują na układ nerwowy, mózg, funkcjonowanie narządów, a także umysł – poczucie spokoju, spełnienia, szczęścia.
Krije – Zaawansowane techniki
Krije to dziś mniej popularne, indywidualne techniki, wchodzące w sadhany – zbiór praktyk duchowych. Jednym z elementów Hatha Jogi jest Sześć Rytuałów Oczyszczających (Śodhana). Śodhana jest częścią składową sadhan. Sześć Rytuałów Oczyszczających to kolejno:
- Dhauti – oczyszczanie całego ciała, zarówno od wewnątrz jak i na zewnątrz. Oczyszczanie oczu, języka, płukanie żołądka i oczyszczanie układu pokarmowego. Są to bardzo trudne i zaawansowane techniki, które należy wykonywać jedynie pod okiem doświadczonego nauczyciela.
- Vasti – oczyszczanie jelit, stosowanie lewatyw, płukanek z ziół czy osolonej wody, zdaniem joginów praktyka ta zapobiega nowotworom i innym chorobom.
- Neti – oczyszczanie gardła oraz nosa, za pomocą wody bądź tkaniny. Rytuał ten oczyszcza zatoki, udrażnia nozdrza, uwalnia od alergii, a także migreny.
- Trātaka – skupienie wzroku na określonym punkcie, np. płomieniu świecy, czubku własnego nosa. Trātaka leczy wzrok, poprawia koncentrację, oczyszcza umysł.
- Nauli – to pompowanie powietrza, ćwiczenia polegające na napinaniu i rozluźnianiu brzucha zgodnie z oddechem. Dzięki tej praktyce oczyszczamy umysł.
- Kapālabhāti – oczyszczanie głowy poprzez naprzemienny oddech. Wdech – przez lewe nozdrze, wydech przez prawe.
Mimo, iż praktyki te są częścią składową Hatha Jogi, to oczywiście w zachodnich szkołach są raczej pomijane. Trudno wyobrazić sobie godzinne zajęcia jogi w klubie fitness zawierające jeden z powyższych rytuałów 🙂
Pranajama – kontrola oddechu
Ostatnim elementem Hatha Jogi, który udało się przenieść do naszej kultury jest pranajama, polegająca na oczyszczaniu, nie tylko systemu nerwowego, ale także całego ciała z toksyn oraz złych emocji. Pranajama to kontrola oddechu, powiązana z wyciszeniem, spokojem i odnalezieniem równowagi. Dzięki opanowaniu tej sztuki, osoba praktykująca ma możliwość wnikania w pewne stany świadomości, które podczas zwykłego czuwania są niedostępne, jak na przykład sny.
Jeżeli zainteresował Cię temat Hatha Jogi, sprawdź koniecznie jakie są możliwości jej praktykowania w świecie Zachodnim i wybierz szkołę, która idealnie pasuje do Twoich potrzeb. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule Joga na Zachodzie, który styl wybrać? Rodzaje jogi – który styl wybrać?.