Szparagi - samo zdrowie na śniadanie, obiad i kolację

Przełom wiosny i lata to pora, kiedy w naszych miastach pojawiają się stragany ze świeżymi owocami i warzywami. Oprócz soczystych truskawek, malin czy borówek, na straganach można nabyć również nowalijki (młode, wiosenne warzywa, takie jak pomidory czy ogórki) i jeden z najbardziej wyczekiwanych rarytasów - szparagi. 

Sezon na szparagi

Sezon na te niezwykłe warzywa trwa bardzo krótko - od połowy kwietnia do końca czerwca, więc warto się nimi nacieszyć na zapas. W tym okresie niemal w każdej dobrej restauracji pojawia się menu szparagowe, a na wielu blogach kulinarnych możemy znaleźć ciekawe i proste przepisy do przygotowania szparagów w domu. 

Szparagi - odmiany i właściwości

Choć do wyboru jest kilka rodzajów- zielone, białe i fioletowe, cienkie lub grube, to mowa tu o jednej, wieloletniej roślinie - szparagu lekarskim. Różnice w kolorze wynikają z różnych sposobów uprawy (białe rosną pod ziemią, a zielone nad), a różnice w grubości zależą od wieku rośliny (błędne jest przekonanie, że grubsza łodyga oznacza późniejszy czas zbioru). 

Szparagi są skarbnicą witamin i wartości odżywczych, a przy tym mają bardzo mało kalorii. Zawierają między innymi: witaminy C, K, E, A, B6 (poprawiają stan włosów, skóry i paznokci, krążenie oraz narząd wzroku), kwas foliowy (niezbędny dla kobiet w ciąży - wspomaga prawidłowy rozwój płodu); minerały: wapń, żelazo, potas, fosfor; asparaginę (utrzymuje organizm prawidłowo nawodniony, wpływa korzystnie na pracę nerek); błonnik i inulinę (dbają o prawidłowe działanie układu pokarmowego); fitosterole (obniżają poziom cholesterolu); glutation (oczyszcza organizm z toksyn, wspomaga odporność, zapobiega nowotworom i Alzheimerowi). 

Szparagi są nazywane naturalnym afrodyzjakiem, a to ze względu na zawartość fitoestrogenu, który może wzmocnić u kobiet popęd płciowy. Przeciwwskazaniem do jedzenia szparagów jest dna moczanowa i kamienie nerkowe.

Jak przyrządzić szparagi?

Najważniejszy jest wybór warzywa dobrej jakości - świeżego, twardego, o zwartej główce, z łodygą bez tak zwanych ‘zdrewnień’ i zmarszczek. Szparagi można przygotować na kilka sposobów, w każdym przypadku zaczynamy od umycia warzyw i odłamania lub odkrojenia zdrewniałej końcówki. Następnie szparagi obieramy - przy zielonych można ten punkt pominąć (chyba że są bardzo grube), ale białe lepiej obrać dość głęboko, ponieważ skórka może być gorzka i twarda. Szparagi możemy gotować na parze (ok. 3-4 minuty), w garnku z osoloną wodą (od 2 do maksymalnie 5 minut), usmażyć na patelni (3 minuty), upiec w piekarniku (około 10 minut przy 220 stopniach), lub ugrillować (od 2 do 5 minut).

Osobom, które podejmują pierwsze próby podania szparagów, polecamy zacząć od zielonych - naprawdę trudno je zepsuć. W przypadku białych - zła jakość lub zbyt długie gotowanie może sprawić, że w efekcie będą po prostu niezjadliwe. Szparagi mogą być składnikiem makaronów, sałatek, pizzy, jajecznicy, omletów; można je podawać polane sosem holenderskim lub beszamelowym; skropione oliwą i doprawione solą i pieprzem; owinięte w szynkę parmeńską lub boczek; pod jajkiem sadzonym. Szparagi można jeść również na surowo (najlepiej zielone i cienkie). 

Szparagowy zero waste

Żeby nie marnować żadnej części tego pysznego i zdrowego warzywa, proponujemy kilka rozwiązań:

• Końcówki szparagów - można ugotować z nich zupę lub sos.
• Woda po szparagach - jej picie jest zalecane w wielu dietach oczyszczających.
• Obrane skórki - również nadadzą się do ugotowania zupy. Innym sposobem na skórki szparagów jest obtoczenie ich w mące i usmażenie na głębokim oleju - domowe chipsy gotowe!

A po szparagach?

Pewnie wielu z nas słyszało, że mocz po zjedzeniu szparagów ma specyficzny zapach. Być może jednak, nie potwierdziliśmy tego na własnym przykładzie. Dlaczego? Niektóre składniki szparagów, między innymi wspomniana wcześniej asparagina, rozkładają się w moczu na związki zawierające siarkę. To stąd ten nieprzyjemny zapach, który większość z nas produkuje. Co ciekawe natomiast, ze względu na uwarunkowania genetyczne, znacznie mniejsza jest ilość ludzi, która potrafi go wyczuć. 

W Polsce sezon na szparagi niedawno się zaczął. Warto wykorzystać go w pełni i naładować się całą gamą witamin i minerałów, które szparagi oferują!